پایگاه اطلاع رسانی کرد نور آخرین اخبار روز ایران و جهان
در ساليان گذشته ابتلا به سرطان معادل مرگ و نيستي بود و از اينرو همه آن را بيماري لاعلاج مي‌دانستند، اما امروز به كمك پيشرفت‌هاي علم پزشكي مي‌توان اين بيماري را درمان کرد و فرد را به زندگي معمولي‌اش برگرداند. از اين روآگاهي دادن در مورد اين بيماري و توضيح در مورد راه حل‌هاي درماني، مهم‌ترين گام در درمان سرطان محسوب مي‌شود.
پيش بيني‌هاي سازمان جهاني بهداشت حاكي از آن است كه موارد مرگ‌هاي ناشي از ابتلا به سرطان در جهان از ۶/۷ ميليون نفر در سال ۲۰۰۸ به ۱/۱۳ ميليون نفر در سال ۲۰۳۰ ميلادي خواهدرسيد. متاسفانه آمار ابتلا به سرطان طي دهه آينده در كشور ماهم افزايش مي‌يابد و اين در حالي است كه حدود يک سوم موارد سرطان‌ها با بهبود شيوه‌هاي زندگي، قابل پيشگيري و يک سوم ديگر با تشخيص به موقع، بالقوه قابل‌درمان است.
كارشناسان معتقدند، با توجه به پيش بيني افزايش بروز سرطان در سال‌هاي آتي، با اقدامات پيشگيرانه به عنوان موثرترين راه برخورد با اين بيماري‌ها، مي‌توان از بروز آنها پيشگيري کرد.
آنان همچنين مي‌گويند، متاسفانه تاکنون نسبت به موضوع پيشگيري از سرطان توجه لازم نشده است و برنامه جامع ملي کنترل سرطان که مسئوليت اجراي آن با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي است، بر اجراي برنامه‌هاي پيشگيري از سرطان تاکيد دارد.
هزينه درمان سرطان‌هاي شايع
به گفته دكتر امامي رضوي، معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در صورت عدم مديريت صحيح، سالانه حدود ۱۰۰۰ ميليارد تومان، هزينه درمان بيماران سرطاني خواهد شد همچنين ۶ تا ۱۶ ميليون تومان هزينه جراحي ۱۰ سرطان شايع کشوردر بيمارستان‌هاي خصوصي است.
1300ميليون تومان هزينه شيمي‌درماني به ازاي هرجلسه درمان (که با توجه به نوع سرطان كه بين ۶ تا ۱۲ جلسه شيمي‌درماني لازم است)،۲۰ تا ۴۰ ميليون تومان متوسط هزينه درمان ۱۰ سرطان شايع کشور با درنظر گرفتن هزينه‌هاي جانبي است، ۶ ميليون تومان هزينه کل دوره پرتودرماني (در همه سرطان‌ها بين ۲۵ تا ۳۰ جلسه بر اساس پروتکل درماني، پرتودرماني انجام مي‌شود)،۴۰ تا۵۰ هزار تومان هزينه تزريق و هزينه‌هاي پ‍رستاري شيمي‌درماني در بيمارستان‌هاي دولتي (که در صورت بستري‌شدن ۹۰ درصد آن را بيمه متقبل مي‌شود) و ۸ تا۱۰ برابرتفاوت هزينه اعمال جراحي سرطان‌ها در بيمارستان‌هاي خصوصي نسبت به بيمارستان‌هاي دولتي است و اين نسبت بدون در نظر گرفتن زيرميزي‌هاي دريافتي احتمالي است.
روش‌هاي درمان سرطان
دكتر ناصر رستگاري ـ متخصص انكولوژي در مورد روش‌هاي درمان سرطان به گزارشگر روزنامه اطلاعات مي‌گويد: برنامه درماني عمدتا بستگي به نوع و مرحله سرطان دارد. معمولا در مورد درمان‌ها، سن و سلامت عمومي بيماران در نظر گرفته مي‌شود كه هدف نهايي بهبود کامل سرطان است، اما در صورتي كه سرطان در بدن پخش شده باشد، هدف کنترل بيماري تا حد امکان و کاهش علائم آن است.
وي با بيان اين مطلب كه بيشتر برنامه‌هاي درماني شامل جراحي، پرتودرماني يا شيمي‌درماني است مي‌افزايد: درمان‌هاي ديگر هورمون‌درماني يا درمان زيست‌شناختي است كه خوشبختانه امروزه پيوند سلولهاي بنيادي براي درمان بيماران سرطاني هم به‌كار گرفته مي‌شود كه البته در مراحل اوليه است.
اين متخصص انكولوژي در مورد درمان موضعي و سيستميك سرطان هم ياد آوري مي‌كند: در درمان موضعي تومور سرطاني را تنها در يک قسمت بدن از بين مي‌برند و يا برمي‌دارند و سپس پرتودرماني به منظور کاهش اندازه تومور يا از بين بردن آن، انجام مي‌شود.
در درمان سيستميك، داروها يا مواد خاصي را وارد جريان خون مي‌کنند تا سلولهاي سرطاني را در تمامي بدن از بين ببرند. اين کار باعث از بين رفتن يا کاهش سرعت رشد سلولهاي سرطاني مي‌شود که به بافت‌ها و اندام‌هاي دورتر از تومور اصلي منتشر شده‌اند. شيمي‌درماني، هورمون‌درماني و درمان زيست‌شناختي جزو درمان‌هاي سيستميک محسوب مي‌شوند.
وي همچنين مي‌گويد: در هر مرحله از درمان سرطان، مي‌توان از مراقبت‌هاي حمايتي براي کاهش عوارض جانبي درمان، مهار درد و ديگر علائم و رفع مشکلات عاطفي و جسمي بيماران، بهره برد.
هورمون‌درماني
دكتر رستگاري با اشاره به اين مطلب كه برخي ازانواع سرطان براي رشد به هورمون‌هاي خاصي احتياج دارند، مي‌گويد:در هورمون‌درماني از رسيدن اين هورمون‌ها به سلولهاي سرطاني جلوگيري مي‌شود و نيز از دارو يا جراحي استفاده به عمل نمي‌آيد. پزشک دارويي را تجويز مي‌کند که مانع از ساخت برخي هورمون‌هاي خاص يا مانع از فعاليت آنها مي‌شود.
در روش جراحي هم در بيشتر موارد، جراح، تومور را با مقداري از بافت‌هاي مجاور آن برمي‌دارد. برداشتن بافت‌هاي مجاور مي‌تواند به پيشگيري از رشد مجدد تومور کمک کند. جراح ممکن است برخي از غدد لنفاوي مجاور تومور را نيز بردارد. عوارض جانبي جراحي معمولا به اندازه تومور، محل آن و نوع جراحي بستگي دارد. بهبودي پس از جراحي به زمان نياز دارد و زمان لازم براي آن‌هم با توجه به نوع جراحي و همچنين در افراد مختلف، متفاوت است و احساس خستگي يا ضعف تا مدتي طبيعي است.
وي با بيان اين مطلب كه بيشتر بيماران تا چند هفته پس از جراحي احساس ناراحتي مي‌کنند، ولي با مصرف بعضي داروها مي‌توان تا اندازه‌اي درد را مهار کرد، مي‌گويد: بيشتر افراد نگرانند که جراحي (يا حتي نمونه‌برداري) موجب گسترش بيماري شود. حال آن كه اين امر به ندرت اتفاق مي‌افتد و جراحان اغلب با استفاده از روش‌هايي خاص و انجام مراحل گوناگون، سعي دارند از گسترش سلولهاي سرطاني پيشگيري کنند.
پيوند سلولهاي بنيادي
دكتر رستگاري درمورد پيوند سلولهاي بنيادي خون‌ساز مي‌افزايد: پيوند اين سلول‌ها به بيمار كمك مي‌كند شيمي‌درماني و پرتودرماني با ميزان بالاي دارو يا پرتو را تحمل کند. اين روش ميزان بالاي دارو يا پرتو سلولهاي سرطاني و سلولهاي سالم را در مغز استخوان، به صورت همزمان از بين مي‌برد. پس از درمان، به وسيله يک لوله پلاستيکي انعطاف‌پذير كه درون يک وريد اصلي قرار مي‌گيرد، سلولهاي بنيادي و سالم خون‌ساز به بيمار تزريق مي‌شود كه اين سلولهاي بنيادي پيوندي، سلولهاي خوني جديدي توليد مي‌کنند و مي‌توان آنها را از فردي ديگر يا خود بيمار (پيش از شروع درمان) دريافت كرد.
وي با بيان اين مطلب كه بيماران براي درمان به روش پيوند سلولهاي بنيادي بايد در بيمارستان بستري شوند، ياد آوري مي‌كند: عفونت و خونريزي از عوارض جانبي درمان به‌وسيله پيوند سلولهاي بنيادي است. علاوه بر اين، بيماراني که سلولهاي بنيادي را از يک اهدا‌کننده دريافت مي‌کنند، ممکن است به عارضه بيماري پيوند عليه ميزبان دچار شوند.
دكتر رستگاري مي‌گويد: در اين روش درماني، سلولهاي بنيادي پيوندي به بافت‌هاي بيمار حمله مي‌کنند كه در بيشتر موارد، مربوط به کبد، پوست يا دستگاه گوارش است. چنين عارضه‌اي ممکن است خطرناک يا حتي کشنده باشد و احتمال دارد در هر زمان، حتي چند سال پس از پيوند، نيز اتفاق بيفتد.
پرتودرماني
وي در مورد پرتو درماني مي‌افزايد: دراين روش درماني از پرتو‌هاي پرانرژي براي از بين بردن سلولهاي سرطاني استفاده مي‌شودكه به دو دسته خارجي و داخلي قابل تقسيم است. درپرتودرماني خارجي، تشعشعات از دستگاه بزرگي مي‌تابد که در خارج از بدن قرار دارد. بيشتر افرادي که از اين روش درمان استفاده مي‌کنند، بايد به‌مدت چند هفته، هفته‌اي ۵ روز، براي درمان به بيمارستان يا کلينيک مراجعه کنند.
در پرتودرماني داخلي منشأ تشعشعات، مواد راديواکتيوي است که درون محفظه‌هاي ريز، سوزن‌ها يا لوله‌هاي نازک پلاستيکي قرار داده شده و داخل بافت يا اطراف آن کار گذاشته مي‌شوند. معمولا بيمار طي درمان در بيمارستان، بستري مي‌شود و محفظه راديو اکتيو اغلب چند روز در بدن بيمار باقي مي‌ماند.
شيمي‌درماني
اين استاديار دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در مورد شيمي درماني يادآوري مي‌كند: در شيمي درماني از داروهايي خاص براي از بين بردن سلولهاي سرطاني استفاده مي‌شود. در اكثربيماران، شيمي‌درماني از طريق دهان يا وريد انجام مي‌گيرد و در هر ۲ صورت دارو وارد جريان خون مي‌شود و مي‌تواند به سلولهاي سرطاني در تمامي بدن حمله کند.
معمولا شيمي‌درماني به‌صورت دوره‌اي انجام مي‌شودو بيماران يک روز يا بيشتر تحت درمان قرار مي‌گيرند و سپس پيش از آغاز دوره جديد درمان، يک دوره استراحت را به مدت چند روز يا چند هفته، به‌عنوان دوره بازتواني مي‌گذرانند.بيشتر بيماران، داروي خود را در بخش بيماران سرپايي بيمارستان، در مطب پزشک و يا در خانه مصرف مي‌کنند و برخي هم ممکن است در بيمارستان بستري شوند.
عوارض جانبي شيمي درماني
وي با اشاره به اين مطلب كه عوارض جانبي روش شيمي‌درماني به نوع دارو و ميزان مصرف آن بستگي دارد، مي‌گويد: اين داروها بر سلولهاي سرطاني و ديگر سلول‌هايي که به سرعت تقسيم مي‌شوند تأثير مي‌گذارد و باعث اين عوارض مي‌شود: عوارض در سلولهاي خوني هنگامي است که دارو به سلولهاي خوني سالم آسيب مي‌رساند، خطر عفونت، کبودي يا خونريزي بيشتر مي‌شود و بيمار احتمالاً احساس ضعف و خستگي شديد مي‌كند.
از عوارض ديگر مي‌توان به ريزش مو اشاره كرد. با اين كه شيمي‌درماني موجب ريزش مو مي‌شود، موهاي بيمار دوباره رشد خواهد کرد، اما اغلب رنگ و جنس‌شان با موهاي قبل متفاوت است اين روش درماني همچنين باعث کم‌اشتهايي، حالت تهوع، استفراغ، اسهال يا دردهايي در دهان و لب‌ها مي‌شود.
برخي ازدارو‌هاي شيمي درماني بر كاهش باروري هم تأثير مي‌گذارد. به طوري كه خانم‌ها ممکن است ديگر نتوانند بچه‌‌دار شوند و مردان هم شايد قدرت باروري خود را ازدست بدهند.
با وجود اينکه عوارض جانبي شيمي‌درماني گاه دردناک و نگران‌کننده است، اما معمولا موقتي است و پزشک مي‌تواند آنها را درمان يا مهار کند.
تغذيه و سرطان
دکتر محمدرضا خدايي ـ متخصص تغذيه و رژيم درماني در مورد نوع تغذيه در پيشگيري از بروز سرطان به گزارشگر روزنامه اطلاعات مي‌گويد: افرادي که به دليل ژنتيک در معرض خطر بيشتر ابتلا به سرطان هستند، مي‌توانند با رعايت نكته‌هاي تغذيه‌اي و تغيير شيوه زندگي، در راه پيشگيري يا کنترل اين بيماري گام بردارند.
وي با اشاره به اين مطلب كه آنان بايد با تغذيه مناسب سعي کنند ظرفيت آنتي‌اکسيداني بدن خود را در حد ايده‌آل نگه‌دارند و مصرف خوراکي‌هايي را که ممکن است باعث تشديد بيماري شود، به حداقل ممکن برسانند، مي‌افزايد: انواع سبزي و ميوه‌هاي تازه به‌دليل داشتن آنتي‌اكسيدان‌هاي فراوان، اين خاصيت را دارند.
خوراکي‌هاي شور يا بسيار شيرين، پرپروتئين و چربي‌هاي اشباع، پتانسيل اکسيداسيوني بدن را افزايش مي‌دهند بنابراين افراد در معرض خطر بايد مصرف آنها را كاهش دهند و به نيمه‌گياه‌خواري و نه تمام‌گياه‌خواري بپردازند. زيرا با گياه خواري صرف، تمامي مواد مغذي موردنياز بدن تامين نخواهدشد.
ايـن متـخصص تغــذيه ياد آوري مي‌كند:اگر تغذيه بر پايه خوراکي‌هاي تازه و غيرفرآوري شده باشد، به سلامت انسان کمک خواهد كرد.
اگر فردي به سرطان مبتلا باشد، با تغيير در نوع تغذيه خود مي‌تواند گام مثبتي در بهبود روند بيماري‌اش بردارد. بر اساس بررسي‌هاي سازمان بهداشت جهاني، ابتلا به ۸۰ درصد سرطان‌ها مستقيماً به سبک زندگي بستگي دارد. به طوري كه اگر خورد و خوراک و سبک زندگي‌مان را اصلاح نکنيم، به‌طور حتم در سال‌هاي آينده، سرطان به جاي بيماري‌هاي قلبي در صدر دلايل مرگ و مير انسان‌ها قرار خواهدگرفت.
وي همچنين مي‌گويد: غذا و خوراكي‌هاي سرطان زا عبارتند از انواع خوراکي‌هاي دودي مانند ماهي، برنج، گوشت، سوسيس، کالباس، سس و پنيرهاي دودي كه حاوي موادشيميايي مختلف ساطع‌شده از دود مانند هيدروکربن‌ها هستند و مي‌توانند خطر ابتلا به سرطان را افزايش دهند.
– ترکيب‌هاي شيميايي که در قسمت‌هاي سوخته خوراکي‌هاي کبابي يا سرخ‌شده مانند ته‌ديگ، بلال، جوجه کباب و سيب‌زميني سرخ‌شده وجود دارد، حاوي مواد سرطان‌زاست و احتمال ابتلا به انواع سرطان را در مصرف‌کننده افزايش مي‌دهد.
– برخي شيرين‌کننده‌هاي مصنوعي مانند اسپارتام، حاوي ترکيب‌هاي سرطان‌زا است و مصرف آنها نه تنها براي بيماران ديابتي مفيد نيست، بلکه مي‌تواند خطر ابتلا به سرطان را هم در آنها افزايش دهد.
-عادت به خوردن غذاهاي چرب، سرخ‌کردني و پرکالري مي‌تواند احتمال ابتلا به سرطان رحم را در خانم‌ها بالا ببرد.
– سديم، نيتريت، نيترات و نيتروزامين موجود در گوشت‌هاي فرآوري‌شده مانند سوسيس و کالباس، آنها را به موادغذايي سرطان‌زا تبديل کرده است.
اگر در مصرف اين خوراکي‌ها افراط شود، احتمال ابتلا به سرطان‌هايي مانند پستان در مصرف‌کننده بالا مي‌رود.
– حتي اگر خوراکي‌هاي مفيدي مانند ماهي و ميگو هم درون روغن بسيار داغ و با حرارت بسيار بالا سرخ شود، ترکيب‌هاي سرطان‌زايي در آنها آزاد مي‌شود که خطر ابتلا به انواع سرطان را بالا مي‌برد.
– بيشتر افرادي که در مصرف چربي‌هاي حيواني و گوشت قرمز افراط مي‌کنند و رژيم غذايي‌شان از نظر ميوه‌ها و سبزي‌ها فقير است، در معرض ابتلا به سرطان روده قرار دارند.
– هرچه ميزان مصرف گوشت‌هاي کبابي و نيم‌پز در برنامه‌هاي غذايي بيشتر باشد، احتمال ابتلا به سرطان پروستات و پستان بيشتر خواهدشد.
– افرادي كه ميوه، سبزي و موادغذايي تازه و سالم در برنامه‌هاي غذايي خود ندارند و اهل الکل و دخانيات هم هستند، به اندازه كافي ويتامين و مواد معدني دريافت نمي‌كنند و بيشتر در معرض ابتلا به سرطان مري قرار مي‌گيرند.
– احتمال ابتلا به سرطان پروستات با مصرف فراوان غذاهاي چرب و پرکالري تا حد قابل‌توجهي بالا مي‌رود.
– احتمال افزايش ماده سمي و سرطان‌زاي «آکريلاميد» بر اثر سرخ كردن شديد و با حرارت بالا در سيب‌زميني وجود دارد.
- ارتباط مستقيمي بين مصرف نوشيدني‌هاي الکلي و ابتلا به سرطان حنجره وجود دارد.
– احتمال ابتلا به سرطان کبد در افرادي که نوشيدني‌هاي الکلي مصرف مي‌کنند، بيشتر از ديگران است.
– مصرف روغن‌هاي جامد و هيدروژنه خطر ابتلا به سرطان را براي مصرف‌کننده، در پي دارد.
– ماهي و گوشت‌هاي خشک و دودي حاوي نيتروزامين است و مصرف مداوم آنها، خطر ابتلا به سرطان‌هاي گوارشي مانند سرطان معده و روده را افزايش مي‌دهد.
– مصرف بيش از حد چربي‌هاي حيواني، احتمال ابتلا به سرطان پستان را در خانم‌ها و آقايان بيشتر مي کند.
– مصرف فراوان انواع خوراکي‌هاي حاوي چربي ترانس مانند چيپس، پفک يا اسنک‌هاي ديگر مي‌تواند خطر ابتلا به انواع سرطان را تا حد چشمگيري بالا ببرد.
– مصرف غذاهاي تند، ترش و شور مي‌تواند باعث از بين رفتن تدريجي ديواره داخلي معده و افزايش خطر ابتلا به سرطان معده شود.
ـ احتمال ابتلا به سرطان معده در افرادي که کمتر ميوه و سبزي مي‌خورند و در خوردن غذاهاي سوخاري، دودي، کبابي، کنسروي و سرشار از نمک افراط مي‌کنند، بيشتر از ديگران است.
– دود حاصل از زغال که بر روي کباب‌هاي زغالي مي‌نشيند، حاوي مواد سرطان‌زايي مانند ترکيب‌هاي معطر هيدروکربني است و خطر ابتلا به سرطان، به‌خصوص سرطان‌هاي دستگاه گوارش را بالا مي‌برد.
بيتا مهدوي
تغذيه سالم؛ پيشگيري از ابتلا به سرطان / بیتا مهدوی بخش دوم و پاياني
در ساليان گذشته ابتلا به سرطان معادل مرگ و نيستي بود و از اينرو همه آن را بيماري لاعلاج مي‌دانستند، اما امروز به كمك پيشرفت‌هاي علم پزشكي مي‌توان اين بيماري را درمان کرد
شناسه خبر : 20781
