دَل ، روستایی زیبا در شهرستان سـروآباد با قدمتی بیش از ۵ قرن

به گزارش اورامانات، روستای زیبای دل از توابع شهرستان سروآباد استان کردستان است که با فاصله ۳۴ کیلومتری از شهر سروآباد، طول جغرافیایی ۴۶- ۲۸ درجه و عرض جغرافیایی ۸ -۳۵ درجه و در ارتفاع ۱۳۴۰ متری از سطح دریا واقع شده است.
روستای دل یک روستای میان کوهی با آب و هوای سرد و نیمه مرطوب است که رودخانه ی سیروان از پایین روستا می گذرد. و کوه مشهور این منطقه (هیشور) در شمال شرق و همچنین کوه شاهو در شمال غرب آن قرار گرفته است.
در خصوص وجه تسمیه روستای دل اطلاعات کافی و مستندی وجود ندارد. اما در لغت نامه ی دهخدا به معنی جسور و چالاک است.
قدمت تاریخی: روستای دل با توجه به موقعیت جغرافیایی آن یک روستایی کهن و تاریخی است. که قدمت آن به بیش از ۵۰۰ سال می رسد، هر چند این موضوع به طور دقیق مشخص نشده ، اما وجود کوه ها، دشت ها و مکان هایی که در این منطقه وجود دارد، دلالت بر قدیمی بودن روستای دل دارند. از جمله؛ بومه گه وری (بوم گبر یا مکان گبرها) وجود باغ یا چشمه ایی به نام دژگا یا دزگا و غار گبرها که در زبان هورامی که جای دو حرف ب و واو عوض می شود و معنی بزرگ را دارد، همچنین منطقه ایی به نام گردنه ی هوم در این منطقه دلالت بر تاریخی بودن این روستا را دارند. (هوم نام گیاهی بوده است که در زمان زردشتیان به عنوان شراب استفاده می شده).
 

جمعیت: جمعیت روستای دل هم اکنون در حدود ۱۰۰۰نفر است و متاسفانه به دلیل نبود امکانات بهداشتی، جاده مناسب و آب آشامیدنی هر سال از جمعیت آن کاسته می شود.
وضعیت سواد آموزی روستای دل: روستای دل از نظر سطح سواد آموزی پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته است، به طوریکه هم اکنون اکثر جوانان روستا در مدارس و دانشگاه های کشور به تحصیل مشغول هستند.
وجود مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان به صورت شبانه روزی و کلاس های نهضت سواد آموزی نیز در سطح روستای دل از دیگر امکانات این روستای کهن و تاریخی است.
از افراد نامی روستای دل می توان به ملا عبدلله متخلص به هجرانی شاعر و عالم منطقه، ماموستا رحیم از معلمان و روحانی روستا، شاعرانی مانند احمد قادری و عبدالله عبدی و همچنین شیرین خانم فرزند محمود که حدود ۲۰۰ سال پیش قرآن را به صورت خطی نوشته است، اشاره کرد.
روستای دل را می توان مهد تولید کفش های سنتی کردی (کلاش یا گیوه) دانست. که هم اکنون با توجه به مشغول بودن اکثر جوانان و زنان روستا به این هنر دستی منطقه اورامان بیکاری در سطح روستا در حد بسیار پایینی است.
 

کشاورزی، دامداری، باغداری و مهارت های دیگر از قبیل ساخت چاقو. جاجم و آهنگری از دیگر مشاغل موجود در روستای دل است.
آب شامیدنی روستای دل از چشمه ای زیبا در کنار رودخانه ی سیروان و همچنین چشمه های دیگری که بیشتر آن ها فصلی می باشد، تامین می شود.
از نظر وضعیت شبکه ارتباطی می توان به وجود مخابرات، تلفن ثابت خانگی و اینترت پر سرعت که به تازگی افتتاح شده و همچنین جاده ی روستای که در مرحله آسفالت قرار دارد، اشاره کرد.
 

کوه زیبای هیشور که تفریحگاه و محل گردشگری مردم منطقه است
از افتخارات مهم روستای دل می توان به افتخار آفرینی شوراهای اسلامی این روستا اشاره کرد که در جشنواره ی شهید رجایی به عنوان شوراهای نمونه کشور معرفی و موفق به دریافت لوح تقدیر از دست رئیس جمهور شدند.
هم چنین می توان به خداحافظی شکارچیان این روستا با شکار اشاره کرد که در بهار سالجاری اسلحه های خود را شکسته و با طبیعت آشتی کردند .
با تشکر از ابراهیم شمس