درمیزگرد صدا و سیمای مرکز کردستان مطرح شد:باید به لحاظ شرعی و فقهی به ستاد استهلال کشور اعتماد کامل داشته و بدانیم که اطمینان بخش ترین راه برای اثبات هلال در کشور ما همین است

روز گذشته ، به مناسبت حلول عید سعید فطر ، میزگردی در مورد استهلال و احکام و آداب شرعی ماه مبارک رمضان و عید سعید فطر با حضور آقایان ملا حیدر مصطفوی ، ملا محمود مدرسی و ماموستا سید محمد سعید حسینی با اجرای ماموستا محمد اشرف ایل بیگی در صدا و سیمای مرکز کردستان برگزار شد.
آقای ایل بیگی مجری این میزگرد ، بحث استهلال را با مطرح کردن سؤالی درمورد معنا و مدلول و همچنین حکم شرعی استهلال آغاز نمود . که میهمانان این میزگرد ضمن پاسخ به سؤال یاد شده ، تأکید نمودند که عید فطر بهانه ای برای تقویت اخوت و همبستگی و تحکیم مناسبات مسلمانان است .
ماموستامدرسی تصریح نمود که مذهب امام شافعی (رض) قائل به اختلاف مطلع است بنابراین رؤیت هلال در یک منطقه به معنای رؤیت هلال در سایر مناطق نیست ؛ همان گونه که نماز در یک مطلع خوانده نمی شود ، رؤیت هلال رمضان هم بر همین منوال صورت می گیرد و ایشان بر لزوم احتیاط در ادامه ی روزه داری تا زمانی که از حلول ماه شوال اطمینان حاصل نشده ، تأکید کرد.
ماموستا حسینی هم درمورد احتیاط در آغاز ماه رمضان و پایان آن توضیحاتی را بیان نمود و به این نکته اشاه کرد که : گاهی مشاهده می شود عامه ی مردم یک یا دو روز قبل از شروع ماه رمضان به پیشواز آن می روند ، این امر توجیهی ندارد و داخل در یوم الشک می شود که روزه ی آن حرام است . ایشان این استقبال را عرفی خلاف شرع دانست و به مردم توصیه کرد آن را کنار بگذارند. ماموستا مصطفوی هم درمورد به استقبال رفتن ماه رمضان گفت : این قاعده که قاعده ای عامیانه است ، صحیح و مشروع نمی باشد .
آقای ایل بیگی با بیان این موضوع که عده ای با توجه به این که به استقبال رمضان رفته و می گویند سی روزه ی خود را به اتمام رسانده ایم ، در اعلام عید هم تعجیل می کنند ، از ماموستا مدرسی خواست که حکم شرعی این مسأله را بیان کند . ماموستا مدرسی در پاسخ به این سؤال تصریح نمود ، اعلام عید اگر بر اساس رؤیت ماه و اکمال عده ی ماه قبل نباشد ، حرام
است و اعلام زودهنگام عید و شکستن روزه در آن ، خلاف مذهب است.
ماموستا حسینی در ادامه بیان کرد که قانون الهی و شریعت محمدی بر مبنای نظم و انضباط در جامعه است و برای هر عبادتی وقت خاص خودش تعریف شده است و ایشان در تائید سخنان ماموستا مدرسی گفت: آغاز و انجام ماه رمضان با قواعد شرعی مشخص است و بیان شده که چگونه باید اثبات شود و چگونه در آن روزه گرفته و چگونه اعلام عید شود تا امت اسلامی در شعائر خود هماهنگ باشند . و با ذکر حدیث : «لا یؤمن أحدکم حتی یکون هواه تبعا لما جئت به» (هیچ یک از شما مؤمن نیست مگر این که گرایش و تمایل او تابع رسالت من باشد) از پیامبر اسلام ، گفت : تشریع و وضع مقررات و آداب فقهی و شرعی مختص خدا و رسول است و کسی حق تشریع ندارد ،لذا ایشان از مردم کردستان خواست که در آغاز و پایان رمضان تابع مقررات فقهی و مذهبی باشند.
حاضرین درمیزگرد ، با ذکر حدیث «صوموا لرؤیته و أفطروا لرؤیته» (با دیدن هلال ماه روزه گرفته و با دیدن آن افطار کنید) ، اعلام عید قبل از زمان آن را حرام شمردند و پیش بینی ماه رمضان را درصورتی که هیچ ادله ای برای اثبات آن وجود نداشته باشد، ناصحیح دانستند .
ماموستا حسینی هم با بیان این مطلب که تا زمانی که یقین به رؤیت هلال ماه حاصل نشود ،هیچ کس به لحاظ شرعی حق ندارد از روی میل و تشخیص و تلقی شخصی خود به استقبال ماه رفته و آن را اعلام کند ، وی به ماموستایان آیینی توصیه کرد که بر مبنای نظم و هماهنگی حرکت کرده و هرکس برای خودش قانون گذار نشود.
در آخر ، آقای ایل بیگی با اشاره به این که تعجیل در اعلام ماه ها قبل از رؤیت و اثبات هلال و تکمیل عده ی ماه های قبل با مذهب امام شافعی و فتوای صریح مذاهب اربعه سازگار نیست ، تأکید کرد که باید به لحاظ شرعی و فقهی به ستاد استهلال کشور اعتماد کامل داشته باشیم و بدانیم که اطمینان بخش ترین راه برای اثبات هلال در کشور ما همین است .
از آن جایی که این میز گرد پیرامون بیانیه صادر شده از سوی شورای افتاء گفتگو میکرد متن کامل بیانیه همراه تصویر امضاء شده از سوی اعضای شورا در ذیل خواهد آمد.
 
بیانیه مهم شورای افتاء استان کردستان خطاب به مردم در آستانه عید سعید فطر
 
شورای افتاء استان کردستان در آستانه عید سعید فطر با صدور بیانیه ای از مردم شریف استان خواست به چند نکته اساسی درباره نحوه حلول ماه های قمری و رویت هلال و آثار آن در احکام دینی توجه نمایند . به گزارش خبرنگار تبیان از سنندج مساله اول به نحوه ی اثبات ماههای قمری ، مساله دوم مغایرت بدائت شرعی و بدائت جغرافیایی و مساله سوم اعلام عید و اقامه نماز است . این بیانیه از مردم می خواهد در اعلام عید و اقامه ی نماز شکوخمند عید تابع اعلام رسمی باشند و اجازه ندهند که حلاوت این عید خجسته در کام مردم روزه دار تلخ گردد .
 
بسم الله الرحمن الرحیم
قال رسول الله(ص) : صوموا لرؤیته و افطروا لرؤیته
 
در آستانه عید سعید فطر توجه برادران و خواهران روزه دار منطقه کردستان را به مسائل ذیل معطوف میدارد :
مسئله اول : ماههای قمری به یکی از طرق سه گانه زیر قابل اثبات است
الف :رؤیت هلال ب : اکمال عده ماه قبل ج : حکم حاکم ( اعم از ولی امر یا حاکم شرع منصوب)
لذا مراعات طرق سه گانه فوق ، شرط صحت صیام و برائت ذمه از تکلیف شرعی است . و چنانچه در بلدی ، هلال ماه جدید بوسیله هیچیک از طرق سه گانه فوق اثبات نگردید بابستی حکم به بقای حالت سابقه نمود. و احتمال دخول شهر جدید را منتفی دانست .
مسئله دوم : مغایرت بدایت شرعی و بدایت جغرافیائی
برخی گمان کرده اند که “از آنجا که ماه قمری پس از خروج قمر از مقارنه ( محاق) متولد میشود ، لذا فردای آن روز آغاز ماه قمری جدید است ” اما این تلقی به اجماع همه مذاهب اسلامی ، هیچ مبنای شرعی ندارد. زیرا بلحاظ شرعی ، مبدأ ماههای قمری رؤیت هلال آنهاست نه تولد هلال آنها . بنا بر این ، محاسبه و یا تولد جغرافیائی ماه ، مدخلیتی در اثبات شرعی ماه جدید ندارد و نمیتوان آن را مبنای آغاز ماه رمضان و یا عید فطر دانست . زیرا بدایت شرعی ماه ،چیزی است و بدایت جغرافیائی آن ، چیز دیگر
مسئله سوم : اعلام عید و اقامه نماز
یکی از موضوعات مورد ابتلا در جامعه ما که هر ساله موجب حیرت و سرگشتگی مردم مسلمان و روزه دار ما میشود ، موضوع اعلام زود هنگام عید و اقامه نماز عید است . این امر چنانچه از روی سوء نیت باشد از مصادیق “تفریق بین المؤمنین” است . و اگر از روی جهل به مبانی شرعی و عدم اطلاع از قواعد مذهبی باشد ، باز موجب اخلال در عبادات مردم و تفرق و آشفتگی جامعه دینی خواهد شد و مسئولیت شرعی آن متوجه کسانی خواهد بود که در این امر خطیر قصور میورزند . لذا توجیه مردم و تفهیم مبانی شرعی مذهب امام شافعی رضی الله عنه به مردم مؤمن منطقه از وظایف و تکالیف روحانیون معزز و ائمه محترم جمعه وجماعات است . لذا بایستی توجه مردم محترم و متدین منطقه را به این موضوع معطوف نمود که اعلام عید فطر و در پی آن ، اقامه نماز عید ، از اختیارات و بلکه از تکالیف حکومت است و این رویه ای است معمول و مسلمانان همه کشور های اسلامی در طول تاریخ و درعرض جغرافیای پهناور اسلامی ، کاملا به آن مقید و پایبند بوده اند . و در اقامه اعیاد خود همواره تابع اعلام رسمی حکومت خود بوده اند . زیرا در مسائل اختلافی ، حکم حاکم فیصله دهنده اختلافات است و فقها در این موارد بر وجوب تبعیت از حکم حاکم اسلامی و یا نماینده منصوب وی اتفاق نظر دارند.
بنابر این حسب وظیفه شرعی خود ، از همگان دعوت میکنیم در اعلام عید و اقامه نماز شکوهمند عید ، تابع اعلام رسمی باشند واجازه ندهند که حلاوت این عید خجسته ، در کام مردم روزه دار منطقه تلخ وتباه گردد . والسلام .
 
شورای افتاء استان کردستان