گیاهان خوراکی داروی طبیعت  

به گزارش خبرگزاری فارس از سنندج، نفس کشیدن زمین در زمان سلامی دوباره به رویش گیاهان در باران عشق می‌کند و طبیعت خیال‌انگیز چشم را نوازش و زبان را به تسبیح وامی‌دارد.
با رونق رویش گیاهان بهاری برخی خود را راهی دیارهای بکر می‌کنند تا نشانه سرسبزی را در خود زنده کرده و با چیدن آن از خواص بی‌پایانش که به نوعی برخی نیز از آن به عنوان داروی طبیعت یاد می‌کنند، الهام بگیرند.
اگر چه گیاهان بهاری از گذشته‌های دور مهمان سفره‌های کردستانی‌ها بوده، ولی متاسفانه نسل جدید از خواص این نوع گیاهان غافل بوده و به مصرف آن چندان اقبالی ندارند که این مهم به نوبه خود نشان از عدم آگاهی دارد.
با توجه به شرایط اقتصادی نامساعد برخی کردستانی‌ها و گران بودن محصولات پروتئینی، گیاهان بهاری در این فصل می‌توانند جایگزین مناسبی برای گوشت و مرغ باشد.
در این فصل نزدیک به 50 نوع گیاه خوراکی و دارویی و صنعتی در کردستان برداشت می‌شود که هرکدام اثر شفابخشی خاصی دارند.
مهمترین گیاهان خوراکی این استان شامل کنگر، کنیوال (پیاز کوهی)، ریواس، شنگ، گیلاخه، قازیاغی، مو، پیچک، قارچ کوهی و … است.
گیاهان خوراکی که در کردستان و در دامنه کوهپایه‌ها می‌رویند به دلیل عدم استفاده از مواد شیمیایی و انواع سموم برای تولید آن‌ها، دارای املاح بسیار مفید بوده و همواره مورد سفارش متخصصان تغذیه و پزشکان برای رفع انواع بیماری‌ها هستند.
بهار گیاهان بهاری
عبدالله پاکدل فروشنده گیاهان بهاری در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: روزانه 700 کیلو از این گیاهان خوراکی را به فروش می‌رساند.
وی افزود: اگر چه روزانه برای کندن این گیاهان به 15 دختر و زن روستایی دستمزد می‌دهم ولی هر روز تا عصر تمام می‌شوند و این خود نشان از استقبال بی‌نظیر کردستانی‌ها از این محصولات است.
این فروشنده با بیان اینکه زمان استفاده از این نعمت‌های طبیعی محدود است، گفت: به همه شهروندان توصیه می‌کنم فرصت مصرف گیاهان بهاری را از دست ندهند.
به گفته پاکدل، برخی بانوان شهرستان محلات این گیاهان را به صورت خشک یا منجمد نگهداری و در طول سال برای پخت انواع خوراکی‌ها مصرف می‌کنند.
کارشناس مسئول تغذیه دانشگاه علوم پزشکی کردستان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: گیاهان خودرو که تا حدودی دور از دسترس روتین افراد و جامعه رویش می‌کنند، با داشتن خواص درمانی بسیار به نوبه خود از شگفتی‌های خدادادی به شمار می‌روند.
به گفته امین امینی گیاهان بهاری کمتر در معرض آلودگی‌های شیمیایی و میکروبی هستند.
وی با بیان اینکه گیاهان بهاری محصولاتی کاملا ارگانیک هستند، گفت: این گیاهان از انواع کود شیمیایی و سمپاشی به دور بوده و محصولاتی کاملاً طبیعی هستند.
امینی به خاصیت این گیاهان اشاره کرد و گفت: گیاهانی همچون پیچک، کنیوال و غژه جز خانواده سیر هستند که به صورت وحشی می‌رویند.
خواص گیاهان بهاری
وی ضمن اشاره به تاثیر سیر برای سلامتی قلب و عروق، خاطرنشان کرد: این گونه گیاهان برای نرمی عروق و پیشگیری از لخته در عروق کاربرد فراوانی دارند.
کارشناس مسئول تغذیه دانشگاه علوم پزشکی کردستان خواص شماری دیگر از گیاهان بهاری را برشمرد و گفت: “کنگر” به دلیل ترکیبات موجود موجب کاهش چربی و قند خون شده و دارای ریشه‌های زیرزمینی است.
امینی افزود: این گیاه غنی از فلوئور بوده و در استخوان‌سازی و استحکام دندان‌ها نقش بسزایی دارد.
وی به رنگ گیاهان بهاری نیز اشاره کرد و افزود: رنگ سبز پررنگ، نارنجی و سفید هرکدام حاوی ترکیباتی هستند که جزء فلائونوتیدها و بتاکاروتن هستند.
به گفته کارشناس مسئول تغذیه دانشگاه علوم پزشکی کردستان، این ترکیبات با داشتن خاصیت آنتی‌اکسیدان، برای سلامتی قلب و عروق و خنثی کردن رادیکال‌های آزاد خواص فراوانی دارند.
وی با بیان اینکه افراط و تفریط در خوردن گیاهان بهاری به هیچ وجه توصیه نمی‌شود، گفت: مصرف زیاد ریواس و کنگر برای کسانیکه سنگ کلیه و ناراحتی کلیه دارند، توصیه نمی‌شود چون به نوبه خود موجب تشدید این مشکلات خواهند شد.
به گفته این کارشناس تغذیه، با توجه به محدود بودن زمان برداشت این گیاهان، بهتر است در این فصل هفته‌ای 2 بار در سبد غذایی خانواده قرار گیرد.
امینی بیان داشت: شماری از اقسام گیاهان بهاری بیشتر به عنوان داروی گیاهی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کارشناس مسئول تغذیه دانشگاه علوم پزشکی کردستان تصریح کرد: پاک‌سازی پوست از جوش و آکنه از دیگر خواص گیاهان خودروی بهاری است.
امینی در خصوص فریزکردن این گیاهان، خاطرنشان کرد: فریزکردن گیاهان بهاری مشکلی ندارد به شرط اینکه به صورت صحیحی فریز شود.
وی خاطرنشان کرد: هر غذایی اگر به صورت تازه مصرف شود، ارزش غذایی بالاتری دارد.
این کارشناس افزود: پختن گیاهان فساد آنزیم‌های موجود در آن‌ها را از بین می‌برد.
به گفته وی، در هنگام پخت این گیاهان باید به این اصل دقت کرد که زمان زیادی را صرف پختن نکنیم و بهتر است با حرارت و آب کم پخته شوند.
ضدعفونی کردن گیاهان بهاری
امینی در خصوص ضدعفونی کردن گیاهان بهاری، خاطرنشان کرد: اگر چه گیاهان بهاری ممکن است با مدفوع حیوانات آلوده شده و ناقل بیماری باشند ولی شستشوی آن‌ها نیاز به ضدعفونی‌کننده ندارد.
کارشناس مسئول تغذیه دانشگاه علوم پزشکی کردستان در پایان با اشاره به اینکه حرارت کافی، آلودگی سطحی گیاهان را از بین می‌برد، گفت: چون شنگ نیازی به حرارت ندارد، بهتر است با چند قطره مایع شستشو داده شود.
به گزارش فارس، برخی بر این باورند که استان کردستان از نظر تنوع گونه‌های گیاهی بر کل قاره اروپا برتری دارد و این مهم به نوبه خود فرصت مغتنمی برای صادر کردن گیاهان بهاری به سایر کشورها بوده و لازم است مسئولان و نهادهای مربوطه نیز در این زمینه تمام همت خود را بکار گیرند.
…………………………
گزارش از ویان توکلی